Podczas ostatniego przeglądu prasy anglojęzycznej naszą uwagę zwrócił m.in. artykuł ze styczniowego numeru Journal of Cosmetic Dermatology pt.: „Leczenie trądziku różowatego toksyną botulinową: Przegląd systematyczny i metaanaliza” (JCD Vol. 23, Issue 1, January 2024, p. 44-61).
Trądzik różowaty jest przewlekłą chorobą zapalną, która może uwidaczniać się jednym lub kilkoma objawami klinicznymi na twarzy takimi jak nawracające zaczerwienienie, utrzymujący się rumień oraz możliwe zmiany grudkowe i krostkowe. Ponadto pacjenci często odczuwają swędzenie i pieczenie skóry o różnym stopniu nasilenia. Te oznaki i objawy wpływają na zdrowie fizyczne i psychiczne pacjenta, jakość życia oraz interakcje społeczne. Choroba ta jest trudna w leczeniu, a wyniki często są niezadowalające w przypadku terapii konwencjonalnej. Poza tym jest podatna na nawracające ataki z powodu różnych czynników, często wymagających leczenia podtrzymującego w celu uzyskania remisji.
W ostatnich latach toksyna botulinowa stała się nową metodą leczenia różnych schorzeń, w tym trądziku różowatego. Znacząca poprawa objawów klinicznych przyciągnęła uwagę zarówno lekarzy, jak i pacjentów. Nie osiągnięto jednak konsensusu, co do tej metody leczenia, a jej bezpieczeństwo, skuteczność i długoterminowe skutki uboczne wymagają zbadania. Chociaż inni badacze przeprowadzali już systematyczny przegląd skuteczności i bezpieczeństwa toksyny botulinowej, przytoczony tu przegląd i metaanaliza oceniają skuteczność toksyny botulinowej z bardziej wszechstronnej i szczegółowej perspektywy, aby dostarczyć dowodów klinicystom. Autorzy tej najnowszej pracy mają nadzieję, że ich przegląd będzie stanowić punkt odniesienia dla klinicystów przy podejmowaniu decyzji dotyczących leczenia trądziku różowatego.
Metoda badania
Do analizy wzięli pod uwagę każde badanie z zastosowaniem toksyny botulinowej w leczeniu trądziku różowatego. Przegląd systematyczny i metaanalizę przeprowadzili zgodnie z wytycznymi oświadczenia PRISMA. Protokół został wstępnie zarejestrowany w PROSPERO w dniu 19 września 2022 r. pod numerem ID CRD42022358911. Odpowiednią literaturę oceniającą skuteczność toksyny botulinowej w leczeniu trądziku różowatego zebrali z PubMed, Embase, Web of Science, Centralnego Rejestru Kontrolowanych Badań Cochrane (CENTRAL) w Bibliotece Cochrane, China Current Medical Content (CBM), China National Knowledge Infrastruktura (CNKI) i bazy danych Wanfang. Najnowsze dane obejmowały badania prowadzone do 25 maja 2023 r. Do włączenia wzięto pod uwagę badania kliniczne z randomizacją, kontrolowane badania kliniczne (RCT), nierandomizowane badania z grupą kontrolną, kohorty prospektywne lub retrospektywne, badania kliniczno-kontrolne, opisy przypadków i serie przypadków.
Wyniki
W latach 2012–2022 opublikowano dwadzieścia dwa badania, w których wzięło udział 720 uczestników, przy minimalnej wielkości próby wynoszącej 1 i maksymalnej 120. Do badań włączono pacjentów dorosłych (przeważały kobiety). Rozpiętość wiekowa uczestników była duża i mieściła się w przedziale 18-75 lat. Czas trwania choroby wahał się od 49 dni do 15 lat. Dziewięć z 22 badań to badania kliniczne z randomizacją, podczas gdy pozostałe badania były innego typu. Po leczeniu wszystkie badania wykazały różny stopień poprawy objawów przedmiotowych i podmiotowych u pacjentów, a także obniżoną punktację w skali oceny rumienia klinicysty (CEA). Poprawa utrzymywała się przez kilka miesięcy, a objawy niepożądane były łagodne i samoograniczające się.
Wnioski
Toksyna botulinowa może być skuteczną metodą leczenia chorych na trądzik różowaty; jednak potrzebne są dalsze dowody kliniczne, aby potwierdzić jej długoterminową skuteczność i skutki uboczne.
Jak zaznaczają autorzy pracy, wprowadzenie toksyny botulinowej jako nowej metody leczenia trądziku różowatego jest nową próbą, nieoficjalną. W związku z tym nie ma zaleceń dotyczących najlepszego wzoru rozcieńczenia, podawania toksyny botulinowej, dawki terapeutycznej ani częstotliwości leczenia. Preparaty toksyny botulinowej stosowane w różnych badaniach uwzględnionych w tej metaanalizie różniły się, co może dezorientować klinicystów podczas stosowania jej w leczeniu trądziku różowatego. Ponadto czas trwania odpowiedzi jest różny u poszczególnych osób i brak jest wskazówek dotyczących późniejszej terapii toksyną botulinową po ustąpieniu odpowiedzi.
W kolejnym kroku autorzy będą dążyć do systematycznego sortowania i podsumowywania szczegółowych procedur i konkretnych współczynników rozcieńczeń toksyny botulinowej w leczeniu trądziku różowatego, jako punkt odniesienia dla klinicystów.
Materiał przygotowano na podstawie artykułu: Treating rosacea with botulism toxin: Protocol for a systematic review and meta-analysis, Journal of Cosmetic Dermatology, Vol. 23, Issue 1, January 2024, p. 44-61
Więcej o tej chorobie możecie przeczytać na naszych stronach:
