Akcja Laparoskopia – Kampania Społeczna

Celem kampanii jest propagowanie wiedzy na temat możliwości współczesnej laparoskopii oraz budowanie świadomości, jak wiele zabiegów nie wymaga chirurgicznego otwierania powłok brzusznych. Kampania skierowana jest do kobiet, gdyż właśnie przy konieczności chirurgicznego leczenia chorób kobiecych, w 90 procentach przypadków można przeprowadzić operacje przy wykorzystaniu laparoskopu. Zabiegi te w większości są  refundowane przez NFZ a pacjenci mają prawo domagać się lekarza pełnej informacji
o możliwościach zastosowania laparoskopii. Lekarze mają, natomiast prawny obowiązek udzielenia takich informacji.

Na czym polega laparoskopia

Laparoskopia polega na wprowadzeniu do jamy brzusznej, przez pępek i dwa małe otwory, kamery oraz narzędzi laparoskopowych. Za pośrednictwem teleskopu zaopatrzonego w soczewki otoczone włóknami światłowodu obraz z jamy brzusznej dociera  do kamery, która przekazuje go na ekran monitora. Tam można go nawet dziesięciokrotnie powiększyć. Aby rozpocząć zabieg, należy wytworzyć przestrzeń umożliwiającą obserwację. Do jamy brzusznej wprowadza się igłę odmową, która wpompowuje gaz, zazwyczaj od 3,5 l. Następnie chirurg wykonuje 5 i 10 mm nacięcia skórne w powłokach brzusznych, umożliwiając wprowadzenie kamery oraz narzędzi laparoskopowych. Zaglądając, w ten sposób do jamy brzusznej, można przeprowadzić zarówno diagnostykę jak i zabiegi chirurgiczne.

Zastosowanie laparoskopii

Laparoskopia ma bardzo szerokie zastosowanie we współczesnej medycynie. Wskazaniami do wykorzystania tej metody są choroby wątroby, diagnostyka stanów zapalnych w obrębie jamy brzusznej, choroby śledziony, zrosty, zabiegi ginekologiczne. Dodatkowo metoda ta przewyższa klasyczną, jeśli chodzi o wycinanie pęcherzyka żółciowego, choroby refluksowe i wycinanie guzów nadnerczy, guzów jelita grubego i odbytnicy, torbieli wątroby, przepuklin brzusznych, torbieli nerek czy gruczołu krokowego. Za pomocą laparoskopu przeprowadza się np. operacje bariatryczne. Aby pomóc w walce z otyłością, zmniejsza się objętość żołądka, ale także jelita cienkiego, a tym samym ogranicza się odczuwanie głodu. Laparoskopia może być również wykorzystywana w przypadku leczenia nowotworów  żołądka.

Zalety laparoskopii

W porównaniu z klasycznymi zabiegami, laparoskopia posiada szereg zalet
i korzyści:

• Znacznie redukuje krwawienie. Transfuzje krwi należą więc do rzadkości.
• Nacięcie wynosi zaledwie ok. 1 cm i szybko się goi. Rzadko występują powikłania czy infekcje, stąd antybiotyki podaje się w sporadycznych przypadkach.
• Powoduje dużo mniejszy ból, leki przeciw bólowe podaje się tylko
  przez dwie godziny po operacji.
• Nie wymaga długiej rekonwalescencji, pacjenci najczęściej wychodzą
  do domu następnego dnia i w ciągu paru dni wracają do pełnej sprawności.
• Nie powoduje powikłań i nie pozostawia zrostów.
• Koszty po stronie NFZ i ZUS są znacznie mniejsze, gdyż pacjentka nie wymaga wielodniowej hospitalizacji i kosztownych kuracji farmakologicznych, a także znacznie krócej przebywa na zwolnieniu lekarskim.

Laparoskopia w Polsce i na świecie

Pierwsze próby „operowania przez małe dziurki” podejmowano już w XIX w. na zwierzętach. Dopiero jednak wynalezienie światłowodu i rozwój optyki, pozwoliły Profesorowi Kurtowi Semmowi na wykonanie pierwszych operacji tą metodą. Początki nie były łatwe. Senat miasta Kilonia (RFN), kierował nawet Profesora na badania psychiatryczne, całkowicie nie wierząc w nową technikę.
Od tamtego czasu, a zwłaszcza od lat 80-tych, kiedy to nastąpił ogromny rozwój laparoskopii, w krajach rozwiniętych metodą tą operuje się 90% przypadków chorób kobiecych. Niestety w Polsce ten współczynnik wynosi zaledwie 10%. „Ciągle jeszcze w Polsce słyszy się opinie, że laparoskopia to kiepska metoda, bo źle widać i danego problemu nie da się zoperować w ten sposób. „Trafia do mnie wiele pacjentek, które były w kilku placówkach i wszędzie usłyszały taką opinię. To nieuczciwe stawianie sprawy. Laparoskopia daje ogromne możliwości, trzeba się jej tylko porządnie nauczyć.”- mówi Profesor Andrzej Morawski, jeden ze światowych pionierów laparoskopii i inicjator Kampanii Akcja Laparoskopia.

Laparoskopia w ginekologii

Laparoskopia jest szczególnie przydatna w ginekologii. Tak powszechny obecnie problem, jakim jest endometrioza, można w prosty sposób zlikwidować za pomocą laparoskopu. Endometrioza często jest przyczynę niepłodności, a jednocześnie może być powodem bardzo bolesnych miesiączek. Dzięki laparoskopii można od razu postawić diagnozę i rozpocząć leczenie. Mięśniaki, guzy, torbiele również powinno się operować laparoskopowo, szczególnie u młodych kobiet, które chcą zajść w ciążę.  W przypadku torbieli jajnika, pacjentkom często się taki zaatakowany jajnik wycina chirurgicznie. Jest to wielki problem u młodych kobiet mogący rzutować na całe ich życie. Laparoskopowo torbiel wyłuszcza się zachowując zdrową tkankę jajnikową.  Dzięki tej metodzie można także w prosty sposób sprawdzić drożność jajowodów.

Ostatnio częstym problemem jest nietrzymanie moczu. Społeczeństwo się starzeje, żyjemy coraz dłużej i u kobiet po 50. roku życia przypadłość ta narasta lawinowo. Tutaj także laparoskopia sprawdza się w doskonały sposób.

Dlaczego Akcja Laparoskopia

„Obecnie wiele szpitali wyposażonych jest w laparoskopy. Ich cena jest tylko nieznacznie wyższa od kosztu standardowego już dzisiaj aparatu USG. Problemem może być jednak brak przeszkolonych lekarzy. Pamiętajmy więc, że metoda ta jest w większości przypadków refundowana przez NFZ i jako pacjenci mamy pełne prawo domagać się przeprowadzenia zabiegu właśnie w ten sposób”- przypomina mecenas Radosław Tymiński, autor książki „Prawa pacjenta w zarysie czyli co warto wiedzieć idąc do lekarza”.

„Zabiegi laparoskopowe wykonuję od wielu lat i również szkolę lekarzy w tym kierunku. Proces nauki jest dość czasochłonny, zajmuje około 2 lat, ale za to po ukończeniu kursu, lekarz zyskuje ogromne możliwości. Kampania powstała z potrzeby rozpowszechnienia laparoskopii w Polsce. Na świecie jest już ona standardem.  Będziemy starali się uświadamiać pacjentów, ale także apelować do lekarzy i stwarzać im jak najlepsze warunki do zgłębiania tej techniki”- powiedziała dr Zofia Borowiec, jedna z inicjatorów Kampanii.

W działania związane z Kampanią włączyły się już osoby, którym metoda ta nie jest obca i cenią sobie jej zalety. Są to m.in.: Beata Ścibakówna, Magdalena Zawadzka, Joanna Racewicz, Dorota Williams, Teresa Lipowska, Olga Kalicka, Magda Kogut-Wałęcka – „Szczesliva”.