Otyłość. Dawno już przestała być problemem natury estetycznej. To choroba, której częstotliwość występowania przybiera aktualnie rozmiar epidemii. Jak usłyszeliśmy podczas wykładu prof. Haliny Car („Farmakologiczne leczenie otyłości z uwzględnieniem semaglutydu”, Konferencja naukowa Off-Label, 4-5 marca 2022) wyróżnia się otyłość gynoidalną i androidalną.
Ta pierwsza, pośladkowo-udowa, charakterystyczna dla kobiet najczęściej powoduje:
– kłopoty z oddychaniem
– bezdech senny
– zaburzenia rytmu serca
– zwyrodnienie kości i stawów
– żylaki
Otyłość androidalna, czy inaczej mówiąc otyłość brzuszna, charakteryzuje się tym, że nadmiar tkanki tłuszczowej gromadzi się zwykle wewnątrz jamy brzusznej. Najczęściej wywołuje:
– udar mózgu
– nadciśnienie tętnicze
– miażdżycę
– zawał mięśnia sercowego
– cukrzycę
– dyslipidemię (nieprawidłowe stężenie lipidów we krwi).
Ten typ otyłości, otyłość androidalna, dotyczy zwłaszcza mężczyzn, ale także kobiet w okresie postmenopauzy.
Bez względu na płeć otyłe osoby są szczególnie narażone na nowotwory np. odbytu, wątroby, nerek. Kobietom grozi także rak macicy i piersi, a mężczyznom – rak prostaty i jelita.
Otyłość, jak każdą chorobę można leczyć farmakologicznie, a wskazaniami do farmakoterapii są:
– wystąpienie przynajmniej jednej choroby będącej powikłaniem otyłości i otyłości, jeśli zmiany w sposobie odżywiania i zwiększenia aktywności fizycznej nie przyniosły oczekiwanych rezultatów;
– osoby, które schudły za pomocą metod niefarmakologicznych, w celu utrzymania efektu;
– nieuzyskanie oczekiwanego efektu lub ponownego przyrostu masa ciała po operacjach bariatrycznych.
Celem terapii otyłości jest zahamowanie postępu choroby, uniknięcie nawrotów, zapobieganie rozwojowi powikłań lub ograniczenia ich nasilenia, ogólna poprawa stanu zdrowia i jakości życia, przedłużenie życia.
W leczeniu otyłości wykorzystuje się np. naltrekson + bupropion, jako leczenie I rzutu, liraglutyd – jako lek II rzutu czy semaglutyd. Wskazaniem refundacyjnym do leczenia semaglutydem w Polsce jest cukrzyca typu2, u pacjentów przed włączeniem insuliny. Warto w tym miejscu dodać, że w czerwcu ubiegłego roku Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) wydała oficjalne zezwolenie na dopuszczenie semaglutydu (przepisywanego na receptę roztworu do wstrzykiwań w dawce 2,4 mg na tydzień) do leczenia pacjentów walczących z otyłością lub nadwagą, u których dodatkowo pojawiają się m.in. problemy z nadciśnieniem, zbyt wysokim poziomem cholesterolu lub cukrzycą typu 2. (https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/fda-approves-new-drug-treatment-chronic-weight-management-first-2014).
Semaglutyd występuje w postaci roztworu do wstrzyknięć jak i w tabletkach. Należy podkreślić, że wybór farmakoterapii powinien być zindywidualizowany, a leki przeznaczone do stosowania są dodatkami do diety o obniżonej kaloryczności i do zwiększonej aktywności fizycznej.