Opryszczka w fazie aktywnej jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonywania zabiegów medycyny estetycznej jak i kosmetycznych. Powodem jest ryzyko rozprzestrzenienia się zmian, zaostrzenia choroby i wystąpienia powikłań.
Zabiegi obarczone wysokim ryzykiem wystąpienia opryszczki wargowej to zabiegi z natury inwazyjne, takie jak wypełniacze skórne, mezoterapia, nici liftingujące, głębokie i średniogłębokie pilingi chemiczne i zabiegi laserowe. Podczas podawania wypełniaczy, np. przy powiększaniu ust, dochodzi do penetracji tkanek miękkich i możliwe jest bezpośrednie uszkodzenie nerwów przez igłę. Ponadto obecność niektórych egzogennych materiałów, jakimi są wypełniacze, może wywołać stan zapalny i przyczynić się do reaktywacji wirusa u podatnych osób. Co ciekawe, sam kwas hialuronowy wykazuje działanie ochronne i przeciwzapalne zapobiegając replikacji wirusa.
W przypadku pilingów chemicznych, z powodu braku w pełni dojrzałej warstwy rogowej naskórka zakażenie opryszczkowe przyjmuje charakter bolesnych nadżerek, a czas gojenia znacznie się wydłuża i może wywołać bliznowacenie.
Z tego powodu profilaktycznie kilka dni przed i po zabiegu zaleca się przyjmowanie leków przeciwwirusowych, zwłaszcza u osób, które zgłaszają częste nawroty opryszczki. Dawkę i czas trwania kuracji ustala lekarz dostosowując ją do rodzaju i agresywności przeprowadzonego zabiegu. Dzięki temu możliwe jest całkowite uniknięcie infekcji lub złagodzenie jej objawów i skrócenie czasu trwania choroby jeżeli wystąpi.
Obecnie w leczeniu opryszczki standardowo używa się acyklowiru, którego działanie polega na hamowaniu syntezy DNA wirusa. W efekcie skraca się czas utrzymywania wirusa w samych wydzielinach. Jednocześnie lek ten odznacza się wysokim profilem bezpieczeństwa i stosunkowo rzadkimi działaniami niepożądanymi.
Na rynku acyklowir dostępny jest w formie tabletek i maści do stosowania miejscowego. Zasadniczą różnicą między nimi jest fakt, że maść działa jedynie w miejscu podania, nie wpływa na dolegliwości bólowe i nie zapobiega nawrotom opryszczki. Maść przede wszystkim przyspiesza gojenie i zmniejsza szansę na rozprzestrzenienie się zmian na zdrowych obszarach skóry. Lek przyjmowany doustnie jest bardzo skuteczny, jeżeli zostanie podany w pierwszych 24 godzinach od pojawienia się objawów lub we wczesnej fazie, w której wyczuwalne jest pieczenie i swędzenie.
Najlepsze efekty osiąga się przy kompleksowym podejściu w postaci leczenia doustnego i miejscowego. Z przeprowadzonych badań wynika, że 5% acyklowiru w postaci maści skraca czas choroby o 2 dni, natomiast doustna kuracja za pomocą 400 mg acyklowiru 5 razy dziennie zredukowała ten czas o 1 dzień. Czas trwania bólu, który towarzyszy zmianom chorobowym, został skrócony o 1,3 dnia – efekt ten był zauważalny wyłącznie w trakcie stosowania kuracji doustnej.
Do leczenia zewnętrznego stosuje się także maść stanowiącą połączenie acyklowiru z hydrokortyzonem – łagodnym steroidem, który zmniejsza stan zapalny i świąd związany z powstaniem opryszczki. Do innych skutecznych leków przeciwwirusowych stosowanych miejscowo zaliczamy dokozanol, natomiast doustnie wykorzystywany jest walacyklowir, famcyklowir i pencyklowir. Substancje mają zbliżony mechanizm działania, jednak różnią się od siebie czasem stężenia we krwi, biodostępnością i samym spektrum leczniczym, działając także na inne typy wirusów.
Skojarzone leczenie prowadzi do szybszego wyeliminowania choroby i jej przykrych następstw, przywracając też komfort psychiczny związany z nieestetycznym wyglądem okolicy ust. Należy oczywiście pamiętać, aby w leczeniu opryszczki, zwłaszcza często nawracającej, nie podejmować samodzielnych prób leczenia i skonsultować się z lekarzem.
Autor : Kamila Szymańska
