Żywność jako najważniejszy biostymulator skóry

sympozjum

„Biostymulatory tkankowe w medycynie estetycznej – konieczność?” to temat przewodni sympozjum Off Label, które odbyło się 29 stycznia br. w Hotelu Sofitel Victoria w Warszawie. Wykład, na który chcielibyśmy zwrócić uwagę nie omawiał jednak wykorzystania np. stymulatorów na bazie kwasu hialuronowego, na bazie kolagenu czy laserowych metod stymulacji tkankowej (te zagadnienia poruszane były podczas innych wystąpień i dyskusji ekspertów i również cieszyły się dużym zainteresowaniem słuchaczy), ale dotyczył żywności, jej roli w zachowaniu zdrowej, pięknej skóry.

Starzenie się skóry

Jak wiadomo, starzenie się jest spowodowane kombinacją czynników wewnętrznych (takich jak poziom hormonów, genotypy, metabolizm hormonalny itp.) oraz czynników zewnętrznych (takich jak promieniowanie ultrafioletowe, poziom składników odżywczych, zanieczyszczenia chemiczne itp.). Starzenie się skóry jest złożonym procesem biologicznym, określanym jako starzenie chronologiczne i fotostarzenie, na który mają wpływ czynniki wewnętrzne i zewnętrzne. Starzenie chronologiczne wywołane czynnikami wewnętrznymi występuje naturalnie i nie łatwo je spowolnić, ale możliwe jest opóźnienie fotostarzenia poprzez zmianę czynników zewnętrznych. Jednym z nich jest np. wprowadzenie rozsądnej diety i zbilansowanego odżywiania.

Możliwe kierunki prowadzenia diety

Podczas wykładu pt. „Żywność jako najważniejszy biostymulator skóry” mgr Dominika Kuczyńska-Schulz w oparciu o doświadczenia własne, ale też posiłkując się najnowszymi publikacjami (Diet and Skin Aging—From the Perspective of Food Nutrition, Nutrients 2020) nakreśliła możliwe kierunki prowadzenia diety w celu opóźnienia procesu starzenia się skóry.  

Jedzenie jest podstawą naszego życia, a dieta jest głównym sposobem, w jaki organizm pozyskuje niezbędne substancje do wzrostu i utrzymania dobrego zdrowia. Odżywianie jest ściśle związane ze zdrowiem skóry i jest wymagane we wszystkich biologicznych procesach skóry od młodości po starzenie się (lub chorobę). Poziomy odżywiania i nawyki żywieniowe mogą naprawiać uszkodzoną skórę, a także powodować jej uszkodzenia.

Woda

Niezbędnym składnikiem naszego organizmu jest woda. W ciele i komórkach pełni głównie rolę składnika odżywczego, rozpuszczalnika, nośnika transportu, utrzymuje objętość ciała i reguluje jego temperaturę. Brak wody w organizmie może powodować odwodnienie tkanek i zaburzenia czynnościowe takie jak starzenie się i stany zapalne. Badania pokazują, że picie więcej niż 2 l wody dziennie znacząco wpływa na fizjologię skóry i powoduje jej powierzchowne i głębokie nawilżenie.

Pierwiastki śladowe

Pierwiastki śladowe – żelazo, jod, cynk, miedź itp. – są ściśle związane z odpornością skóry i stanem zapalnym. Cynk np. jest niezbędnym elementem proliferacji i różnicowania keratynocytów naskórka skóry, a miedź bierze udział w tworzeniu macierzy zewnątrzkomórkowej, syntezie i stabilizacji białek skóry oraz angiogenezie. Badania kliniczne wykazały, że miedź sprzyja poprawie elastyczności skóry, redukcji drobnych linii i zmarszczek na twarzy oraz sprawia, że rany szybciej się goją. Żelazo jest katalizatorem biooksydacji. Badania wykazały, że promieniowanie UV i zawartość żelaza w komórkach skóry kobiet po menopauzie gwałtownie wzrasta, zmniejszona jest zdolność antyoksydacyjna skóry, co prowadzi do jej starzenia. Brak selenu w diecie osłabia zdolność antyoksydacyjną skóry myszy indukowaną promieniowaniem UV-B, czyniąc skórę bardziej wrażliwą na stres oksydacyjny wywołany promieniowaniem ultrafioletowym.

Witaminy

Brak witamin w organizmie może powodować zaburzenia skórne. Na przykład brak witaminy C powoduje, że skóra jest delikatna, a rany trudno się goją. Witaminy, jako składniki obrony antyoksydacyjnej skóry, są w większości pobierane z pożywienia, więc zawartość witamin w diecie jest ściśle powiązana ze zdolnością antyoksydacyjną skóry i funkcjami fizjologicznymi.

Białka

Białka stanowią ważną część tkanek i narządów ciała. Ich podstawowe funkcje fizjologiczne to budowa i naprawa tkanek, pośredniczenie w funkcjach fizjologicznych i dostarczanie energii. Wszystkie komórki tkankowe w organizmie są stale odnawiane i tylko odpowiednie spożycie białka może utrzymać prawidłową odnowę i naprawę tkanek. Skóra nie jest wyjątkiem. Uważa się, że jej cykl odnowy trwa 28 dni. Niedobór lub nadmierne spożycie białka może powodować zaburzenia metaboliczne i wpływać na zdrowie fizyczne.

Antyoksydanty

Na łagodzenie objawów starzenia się skóry czy spowolnianie tego procesu wpływ mają też przeciwutleniacze takie jak peptydy kolagenowe, polifenole, poza wspomnianą wcześniej witaminą C również witaminy A, B (B3, B12), E, D, koenzym Q10, polisacharydy i kwasy tłuszczowe.

Lipidy

Ważną składową skóry są lipidy. Są one ściśle związane z funkcją bariery naskórkowej skóry, strukturą błony, równowagą środowiska wewnętrznego i naprawą uszkodzeń. Z upływem czasu spada zawartość tłuszczu w skórze, głównie ze względu na zmniejszenie zdolności komórek w skórze do syntezy i wydzielania tłuszczu. Poza tym ilość przyjmowanych w diecie tłuszczów jest ściśle związana ze składem lipidowym organizmu i tkanek skóry, a niedostateczna podaż niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych lub nieprawidłowy metabolizm tłuszczów prowadzi do poważnych chorób skóry. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 odgrywają ważną rolę jako bariery skórne człowieka, a także mają określone działanie w zapobieganiu i leczeniu stanów zapalnych skóry, a spożywanie oliwy z oliwek może zmniejszyć starzenie się skóry wywołane przewlekłym stresem psychologicznym.

Suplementy diety

Czasem nawet odpowiednio dobraną dietę trzeba wspomagać nutrikosmetykami. Pani Kuczyńska-Schulz wspomniała, że liczne badania naukowe wykazały korzyści płynące np. z suplementacji hydrolizowanym kolagenem w łagodzeniu oznak starzenia się skóry. Celem badania, które przedstawiła (Effects of hydrolyzed collagen supplementation on skin aging: a systematic review and meta-analysis, International Journal of Dermatology 2021), było podsumowanie dowodów na wpływ suplementacji hydrolizowanym kolagenem na ludzką skórę poprzez przegląd systematyczny, a następnie metaanalizę badań klinicznych skupiających się na procesie starzenia się skóry. Po wyszukaniu artykułów z baz danych (Medline, Embase, Cochrane, LILACS /Latin American and Caribbean Health Sciences Literature/ oraz Journal of Negative Results in BioMedicine wybrano 19 badań, w których łącznie wzięło udział 1125 uczestników w wieku od 20 do 70 lat (95% kobiet). Na podstawie wyników, spożycie hydrolizowanego kolagenu przez 90 dni skutecznie ogranicza starzenie się skóry, ponieważ spłyca zmarszczki oraz poprawia elastyczność i nawilżenie skóry.

Podsumowanie

Podsumowując należy napisać, że to co jemy (i pijemy!), w jakich proporcjach, w dużym stopniu wpływa na wygląd i kondycję naszej skóry (i całego organizmu ogólnie!), i często od nas samych zależy w jakim tempie będzie przebiegał jej proces starzenia się. Za pomocą odpowiedniej diety, ale też poprzez minimalizowanie ekspozycji na promieniowanie UV, stosowanie fotoochrony, niepalenie tytoniu i unikanie miejsc zadymionych, ograniczenie spożycia alkoholu i jeśli trzeba stosowanie suplementacji możemy pewne procesy spowolnić…

Related posts

Leave a Comment