Osocze bogatopłytkowe i kwas hialuronowy – skuteczna metoda biostymulacji w odmładzaniu twarzy
Dermatologia i Kosmetologia Praktyczna 2017, Vol. 12, Nr 2 (46)
Kosmetyczne zastosowanie osocza bogatopłytkowego (ang. platelet-rich plasma, PRP) jest nowością, a doniesienia na ten temat w piśmiennictwie są rzadkie. W sprzedaży dostępnych jest wiele różnych zestawów do przygotowywania oraz istnieje wiele technik iniekcji, jak też są różnice w liczbie oraz odstępach wykonywania iniekcji. Nowe badania powinny skupiać się na rozwoju wystandaryzowanych procedur przygotowywania PRP i metod aplikacji w celu poprawy jej skuteczności oraz siły działania.
Omawiany artykuł miał na celu przedstawienie danych i uwag mających poszerzyć i uzupełnić aktualne wytyczne.
Dziewięćdziesiąt cztery pacjentki z różnego stopnia objawami starzenia się twarzy zostały poddane terapii za pomocą PRP i kwasu hialuronowego (ang. hyaluronic acid, HA). Średni wiek pacjentek wynosił 53 ± 5,6 lat. Średnia liczba iniekcji wynosiła 3,6 ± 2,0. Osocze ubogopłytkowe i bogatopłytkowe mieszano z 0,5 cm3 3,5% kwasu hialuronowego i 0,5 cm3 prokainy, a następnie wykonywano iniekcje 13 mm igłą 30G w głęboką warstwę skóry właściwej i w tkankę podskórną. Pacjentki proszono o dokonanie oceny subiektywnie odczuwanej satysfakcji ze zmian w strukturze, pigmentacji i wiotkości skóry. Poza tym ogólne wyniki oceniane były przez trzech niezależnych lekarzy i przez same pacjentki. Wyniki były dodatkowo poddawane recenzji naukowej i oceniano korelację między stopniem uzyskanego efektu kosmetycznego a liczbą iniekcji.
Stwierdzono statystycznie istotną różnicę w wyglądzie ogólnym, zwiotczeniu skóry oraz strukturze skóry wg oceny pacjentów przed i po aplikacji PRP. Wykazano statystycznie istotną korelację między liczbą iniekcji a ogólnym poziomem zadowolenia.
Jak się okazało, w porównaniu ze stanem początkowym, po zastosowaniu iniekcji PRP z HA uzyskano klinicznie widoczną i statystycznie istotną poprawę stanu skóry twarzy. Poprawa była bardziej zauważalna wraz z rosnącą liczbą iniekcji.
Komentarz do artykułu
Dr hab. med. Barbara Zegarska, prof. UMK
Katedra Kosmetologii i Dermatologii Estetycznej CM w Bydgoszczy, UMK w Toruniu
Proces starzenia się skóry jest procesem złożonym i dotyczy wszystkich warstw skóry – naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej. W zależności od przewagi typu starzenia, zmiany mogą charakteryzować się przerostem (fotostarzenie) lub zanikiem (starzenie wewnątrzpochodne) warstw naskórka. We wszystkich rodzajach starzenia zmiany w obrębie skóry właściwej charakteryzują się zmniejszeniem i zmianami degeneracyjnymi w obrębie włókien elastycznych, kolagenowych, jak również spadkiem ilości kwasu hialuronowego, co skutkuje zmniejszeniem jędrności skóry oraz powstawaniem zmarszczek, bruzd oraz nasilającej się suchości skóry. Wszystkie metody zmniejszające objawy starzenia polegają z jednej strony na uzupełnieniu ilości kwasu hialuronowego oraz pobudzeniu fibroblastów do produkcji włókien elastycznych i kolagenu. Wiadomo, że najlepsze metody osiąga się stosując różne techniki oraz różne substancje aktywne.
Zastosowanie osocza bogatopłytkowego to aktywacja całej gamy czynników wzrostu i mezenchymalnych komórek macierzystych. Dzięki EGF (ang. Epithelial Growth Factor) dochodzi do stymulacji proliferacji i różnicowania keratynocytów, a PDGF (ang. Platelet Derived GF), który jest odpowiedzialny za różnicowanie mezenchymalnych komórek macierzystych, pobudza syntezę macierzy międzykomórkowej. Dodatkowo zwiększa się aktywacja mikrokrążenia i procesu angiogenezy dzięki VEGF (ang. Vascular Endothelial GF), a z kolei TGF β (ang. Transforming GF beta) stymuluje syntezę DNA, proliferację i różnicowanie komórek oraz pobudza fibroblasty do produkcji kolagenu. Tak więc zabiegi z zastosowaniem PRP cieszą się dużym zainteresowaniem pacjentów ze względu na bardzo dobre efekty. Stosowanie HA w iniekcjach celem poprawy nawilżenia skóry, redukcji zmarszczek czy przywrócenia objętości jest zabiegiem najczęściej wykonywanym w gabinetach szeroko rozumianej medycyny estetycznej.
Połączenie tych dwóch metod jest od wielu lat stosowane najczęściej w technikach naprzemiennych. Wyniki badań Autorów potwierdzają hipotezę, że leczenie za pomocą HA i PRP może mieć korzystny związek, bez zmieniania pierwotnych, istotnych właściwości obydwu produktów. Po iniekcji obydwu produktów ich działanie może być wzmocnione w sposób addytywny w postaci zwiększenia funkcji anabolicznej fibroblastów skóry. Celem Autorów niniejszego artykułu była analiza działania PRP i HA w odmładzaniu twarzy oraz zaproponowanie nowych wytycznych dotyczących optymalnych dawek, odstępów w terapii, liczby iniekcji oraz metody aplikacji PRP.
Autorzy podzielili zastosowanie terapii na fazę „intensywną” i „podtrzymującą”. W okresie intensywnego leczenia wykonywano 3 kolejne zabiegi w odstępach 3-4 tygodni. W okresie podtrzymującym u pacjentek wykonano do pięciu sesji w odstępach od ośmiu do dziesięciu tygodni. Wyniki badań oceniano zarówno za pomocą samooceny pacjentów jak i z zastosowaniem obiektywnych badań, a następnie poddano analizie statystycznej. Wyniki badań wskazują, że biostymulacja w celu odmładzania i działań naprawczych w obrębie twarzy jest możliwa pod wpływem iniekcji równoczesnych z PRP i HA. Zawarte w PRP czynniki aktywne oraz HA w iniekcji w skórę i tkanki SMAS oraz addytywne działanie urazu wywoływanego za pomocą needlingu w celu przezskórnej indukcji kolagenu umożliwia uzyskanie zadowalających wyników w celu niwelowania objawów starzenia się skóry.
Zastosowana metoda przez Autorów jest godna polecenia jak również wymaga dalszych badań celem wypracowania najlepszych protokołów postępowania.